Terug naar actueel
  • peer education
  • 17 juni 2024

Zorgen om de financiële keuzes van jongeren

Deel op social media

Zorgen om de financiële keuzes van jongeren

De financiële redzaamheid van jongeren moet beter. Financiële vaardigheden zijn niet aangeboren en worden veel te vaak niet aangeleerd. Terwijl jongeren – vooral online – blootgesteld worden aan financiële verleidingen en beïnvloeding, maken leraren van het primair onderwijs tot en met het mbo zich in toenemende mate zorgen om de financiële keuzes die hun leerlingen maken. Dit blijkt uit recent onderzoek van Wijzer in geldzaken. Een overgrote meerderheid van de ondervraagde leraren vindt dan ook dat financiële educatie een belangrijk onderwerp is voor in de klas.

Verkeerde financiële keuzes leiden tot financiële problemen en deze hebben directe invloed op de ontwikkeling en het toekomstsperspectief van jongeren. Door stress kunnen ze zich minder goed concentreren, minder goed plannen en zijn ze moe. Dat heeft directe invloed op hun opleiding, werk, sociale leven en gezondheid (Nederlands Jeugdinstituut). Vaak schamen de jongeren zich voor de financiële problemen. Dit kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en doordat ze niet over de problemen praten, krijgen ze ook geen hulp.

Onderzoek door Wijzer in geldzaken
Het oog van de meester

 

Het onderzoek van Wijzer in geldzaken is uitgevoerd door DUO Onderwijsonderzoek & Advies. Via een online enquête zijn bijna 900 leraren uit het basisonderwijs (groep 6, 7 en 8), het voortgezet onderwijs (docenten economie, mens & maatschappij, maatschappijleer en burgerschap) en het mbo (docenten burgerschap) ondervraagd. De onderzoeksresultaten zijn te downloaden via deze button.

 

Leren omgaan met geld is een belangrijk onderwerp

Een groot deel (po: 76%; vo: 86%; mbo: 95%) van de ondervraagde docenten en leraren onderstreept het belang van financiële educatie en zijn het (helemaal) eens met de stelling dat het leren omgaan met geld een belangrijk onderwerp is in de klas. Tegelijkertijd stellen jongeren dat ze zich niet voorbereid voelen op de financiële verantwoordelijkheid die ze krijgen op hun 18e en hier graag meer over hadden geleerd op school. Het Nibud en Wijzer in geldzaken hebben al eerder een literatuurstudie gedaan naar effectieve manieren om verantwoord financieel gedrag te bevorderen. Belangrijke tips voor financiële educatie die uit dit onderzoek naar voren komen zijn:

  • Geef financiële educatie een structurele plek in het curriculum. Om een gedragsverandering te realiseren bij jongeren is een eenmalige interventie niet voldoende.
  • Door aan te sluiten bij de belevingswereld van jongeren en herkenbare onderwerpen te behandelen neemt de effectiviteit van financiële educatie toe.
  • Ontwikkel een doorlopende leerlijn die aansluit bij de cognitieve, sociale en psychologische ontwikkeling van kinderen en jongeren.
  • Train docenten in financiële educatie en betrek ouders bij de lessen.
Aansluiten op de belevingswereld

Bij peer education is het referentiekader van jongeren en de eigen ervaring het uitgangspunt. Peer educators bevinden zich in dezelfde leefwereld als de jongeren waarmee ze in gesprek gaan, en dat is essentieel: juist generatiegenoten kennen de eigen levensfase van jongeren en weten hoe ze het gesprek met hen kunnen voeren of hen kunnen inspireren.

Samen met het Nibud ontwikkelden wij MoneyWays; het armoede- en schuldenpreventieprogramma dat via peer education jaarlijks meer dan 10.000 jongeren bereikt. Met MoneyWays maken we jongeren bewust van hun dagelijkse financiële gedrag. We behandelen onderwerpen als grip krijgen op uitgaven, de risico’s van geld lenen, het opstellen van een budget en omgaan met groepsdruk en (online) verleidingen.

Doorlopende leerlijn

Bij Diversion helpen we onderwijsinstellingen bij het ontwikkelen van een doorlopende leerlijn voor financiële educatie door een op maat gemaakt opleidingstraject. Tijdens het opleidingstraject oefenen docenten met vaardigheden, verdiepen ze zich in de thematiek en de belevingswereld van jongeren en stellen ze een doorlopende leerlijn financiële educatie op voor hun school. Daarbij is er aandacht  voor de sociaal-emotionele kant van omgaan met geld, zoals schaamte en groepsdruk.

Het ontwikkelen van de leerlijn voor financiële educatie dus we in co-creatie met docenten en jongeren (jongerenparticipatie). We zijn er namelijk van overtuigd dat de leerlijn pas écht effectief is wanneer het is ontwikkeld met doelgroep voor wie deze gemaakt wordt.

Publicaties en onderzoeken

De financiële weerbaarheid van jongeren is een veelbesproken onderwerp en dat is niet meer dan terecht wat ons betreft. Hier vind je een overzicht van een aantal actuele, interessante onderzoeken en reportages.

Voor meer informatie over de financiële weerbaarheid van jongeren kun je ook terecht bij één van onderstaande websites.

Onderzoek

Schulden onder jongeren

Naar aanleiding van onderzoek door het BKR heeft het Nederlands Jeugdinstituut een overzicht gemaakt van de belangrijkste cijfers over schulden en betalingsachterstanden onder jongeren.

Onderzoek

Het oog van de meester

Wijzer in geldzaken heeft onderzoek gedaan onder docenten in het po, vo en mbo over hun leerlingen en geldzaken. Bekijk hier het onderzoeksrapport “Het oog van de meester“.

Reportage

Leraren willen dat jongeren op school les krijgen over geldzaken

Naar aanleiding van het onderzoek van Wijzer in geldzaken maakte EenVandaag een reportage over de financiële weerbaarheid van jongeren. Deze reportage is hier te bekijken.

In navolging op de reportage kwam het onderwerp ook aan bod tijdens een uitzending van Radio1. Dit fragment is hier te beluisteren.

Onderzoek

Financiële educatie en gedrag

Het Nibud monitort de financiële situatie van het financiële gedrag van jongeren in verschillend onderzoeken, zoals scholieren- en studentenonderzoeken. Hier vind je de meest recente onderzoeksresultaten.

Publicatie

Zorgen om online gokken in de klas

RTL Nieuws maakte in 2023 een reportage over online gokken onder jongeren. De publicatie van RTL Nieuws is hier terug te lezen.

Gesprekshandreiking

In gesprek over geld

Samen met het Nibud maakten we vanuit MoneyWays en Diversion een gesprekshandreiking ‘In gesprek over geld’. In de PDF vinden onderwijsprofessionals handige informatie over welke signalen zij in de klas je kunt herkennen, hoe ze het gesprek kunt aangaan en hoe ze samen met de leerling of student tot een positief resultaat komen in deze gesprekken. Deze handleiding is hier te downloaden.

Meer weten?
Wil je meer weten over het onderwerp of onze dienstverlening voor onderwijsinstellingen en gemeenten? Neem dan contact met ons op via dit formulier.
Naam(Vereist)
Hidden

Door je gegevens achter te laten ga je akkoord met onze privacyverklaring.