Deel op social media
Wij zetten ons in voor een inclusieve en verbonden maatschappij waarin iedereen gehoord wordt, mee kan praten en mee kan doen. Burgerparticipatie maakt het mogelijk dat mensen zich kunnen laten horen en dat ze invloed uit kunnen oefenen op zaken die hen direct aangaan. Kortom, ze kunnen meepraten en meebeslissen over beleid en beslissingen die betrekking hebben op hen. Voor beleidsmakers en ambtenaren die participatie organiseren delen we hieronder drie belangrijke uitgangspunten.
Al meer dan 20 jaar werken we bij Diversion aan gevoelige maatschappelijke vraagstukken. In de afgelopen jaren hebben we ervaren hoe dialoog en participatie leidt tot beter beleid én tot doorbraken op complexe en gevoelige dossiers als gendergelijkheid, seksualiteit en herstel na de toeslagenaffaire. Op basis van onze ervaring met dergelijke participatietrajecten hebben we drie belangrijke uitgangspunten geformuleerd als handreiking voor iedereen die participatie gaat organiseren.
Voor SamenSpraak doen we onderzoek naar de behoeften en ervaringen van verschillende Nederlanders op het gebied van werk, soms letterlijk bij hen aan de keukentafel.
Voor DichterBijNieuws organiseerden we 12 burgerdialogen waarbij ongeveer 100 deelnemers de dialoog aangingen met journalisten over persvrijheid en -veiligheid.
Voor het ministerie van Financiën organiseerden we een participatietraject met gedupeerde jongeren van de toeslagenaffaire over invulling van de kindregeling.
Voor de Gemeente Amsterdam voeren we het Servicepunt Emancipatie uit waarmee meer dan 160 Amsterdam zelforganisaties - die zich inzetten voor de emancipatie van vrouwen en meiden - worden ondersteund.
Waardevolle participatie organiseren gaat over het horen van de stem van de juiste mensen en niet alleen van de usual suspects. Waardevolle participatie wordt gekenmerkt door echte meerstemmigheid en diversiteit. Daarvoor zijn juist de ‘unusual suspects’ onmisbaar. Dat zijn de mensen die niet vooraan in de rij staan om bij te dragen aan participatietrajecten, die wantrouwend of uitgesproken negatief zijn, maar wel direct betrokken zijn bij het beleid of de beslissing.
Zonder een juiste balans in de verschillende groepen mensen, bestaat het risico dat de uitkomst van het participatietraject onvoldoende aansluit bij de behoeften van de grote groep mensen voor wie het bedoeld is. Bij het organiseren van participatie is het daarom nodig om – naast de mensen die graag participeren – specifiek aandacht te hebben voor kwetsbare, onderbelichte, kritische en zwijgende stemmen.
De veelgehoorde stemmen – zoals hierboven genoemd – vinden vaak zelf de weg naar participatietrajecten waar ze hun stem kunnen laten horen. Maar om de minder veelgehoorde stemmen te horen vraagt om extra aandacht. Regelmatig bereikt de standaard communicatie deze mensen onvoldoende. Bijvoorbeeld omdat zij de uitnodigingen niet bekijken, niet begrijpen, het belang van participeren niet inzien of simpelweg te druk zijn met hun eigen leven.
Door de communicatie- en wervingsaanpak aan te laten sluiten bij de leefwereld van deze groepen worden deze mensen beter en effectiever betrokken bij het participatietraject. Externe hulp, in de vorm van tussenpersonen of specialisten, kan hierbij juist het verschil maken. Zij kunnen een deel van de werving en communicatie overnemen en omdat zij onafhankelijk zijn, of juist meer verbonden met de leefwereld van de mensen, vanuit een betere verbinding de mensen betrekken bij het traject.
Participatie organiseren is geen doel, maar een middel om tot beter beleid en betere besluiten te komen. De gekozen participatievorm heeft directe invloed op de mate waarin waardevolle informatie wordt opgehaald met het participatietraject. Zo zullen mensen die van nature niet geneigd zijn om zich uit te spreken, dit ook zeker niet doen in een groepsverband. En vragen sommige onderwerpen om een vertrouwelijke, kleine setting.
Het kiezen van de juiste vorm is wat ons betreft ook geen eenzijdig besluit. Het selecteren van de meest geschikte vorm(en) werkt het beste samen met de mensen om wie het gaat. Zij hebben het meeste kennis van de eigen leefwereld en kunnen waardevolle input geven op de vorm, duur, locatie en gesprekspartners tijdens de participatiemomenten.
Bovenstaande uitgangspunten zijn drie belangrijk richtlijnen bij het organiseren van participatie. De complete aanpak voor effectieve dialoog en participatie bestaat uit meer elementen. Bekijk hier hoe wij deze aanpak inzetten voor gemeenten en ministeries die participatie organiseren, bijvoorbeeld voor burgerparticipatie.
Door je gegevens achter te laten ga je akkoord met onze privacyverklaring.
