Terug naar Wat we doen
- Onderwijs
- Peer education
Gelijk=Gelijk?
Vooroordelen, racisme en discriminatie in de klas komen helaas nog regelmatig voor. Tijdens het lesprogramma Gelijk=Gelijk? gaan we met jongeren in de klas het gesprek aan over diversiteit, vooroordelen en discriminatie. We leggen vooroordelen bloot, maken deze bespreekbaar en gaan ze tegen. Zo werken we met de jongeren aan meer tolerantie en het ontwikkelen van een open blik naar verschillen en overeenkomsten tussen diverse groepen in de samenleving.
Gelijk=Gelijk? in vogelvlucht
- Programma: Met behulp van peer education gaan jonge generatiegenoten – met een diversiteit aan genderidentiteit, seksuele oriëntatie, religieuze en/of culturele achtergronden – het gesprek in de klas aan over diversiteit, vooroordelen en discriminatie.
- Duur: 4 gastlessen
- Voor: Groep 6, 7 en 8 van het primaire onderwijs, onderbouw van het voortgezet onderwijs en mbo niveau 1-4.
- Resultaat: Door de inzet van Gelijk=Gelijk? wordt er inleving en empathie gecreëerd voor diverse groepen. Jongeren leren om een open gesprek te voeren over vooroordelen en stereotypes. En de sociale normen in de klas verschuiven waardoor de opvattingen en het gedrag van jongeren ten aanzien van diverse groepen positief worden veranderd.
Achtergrond van Gelijk=Gelijk?
In Nederland leven we in een kleurrijk land. En in onze diverse samenleving heeft iedereen de vrijheid om zichzelf te zijn. Maar we merken dat deze diversiteit ook de nodige uitdagingen met zich meebrengt. Nog regelmatig bestaan er vooroordelen tussen verschillende groepen en is er nog veel onbegrip of onwetendheid over elkaars leefwijzen. Dit kan leiden tot spanningen, die soms uitmonden in stigmatisering of zelfs discriminatie.
Deze spanningen zijn ook in de klas merkbaar. Voor docenten liggen onderwerpen als diversiteit, vooroordelen en discriminatie gevoelig. En hierdoor worden de gesprekken over deze onderwerpen vaak vermeden, terwijl het klaslokaal juist de ideale plek is om te oefenen met open gesprekken.
Daarom gaan we tijdens Gelijk=Gelijk? met klassen in gesprek. Leerlingen leren om hun vooroordelen te herkennen, elkaar beter te begrijpen en respectvol om te gaan met verschillen. Dat doen we via peer education. Jonge generatiegenoten – met een diversiteit aan genderidentiteit, seksuele oriëntatie, religieuze en/of culturele achtergronden – openen en (bege)leiden de gesprekken in de klas. Ze dragen bij aan het voorkomen van racisme en discriminatie in de klas (en daarbuiten) en werken aan een veiliger klassenklimmat.
Impact en erkenning
Gelijk=Gelijk? bestaat al sinds 2008 en in de afgelopen jaren hebben honderden onderwijsinstellingen (po, vo en mbo) meegedaan aan het programma. Het programma is landelijk erkend en beloond met verschillende prijzen op het gebied van participatie, emancipatie en innovatie, zoals:
Daarnaast is Gelijk=Gelijk? opgenomen in de publicatie Wat werkt bij het verminderen van discriminatie (2020) en de Interventie-database effectieve aanpak discriminatie lokaal (2022) van het KIS.
We zijn trots op de erkenning en impact die we met Gelijk=Gelijk? maken en dan vooral op de waardevolle gesprekken die ontstaan in de klas. Docent Maxe de Rijk heeft een mooi artikel geschreven over Gelijk=Gelijk? in haar klas en de dynamiek die ontstaat voorafgaand, tijdens en na afloop van het programma. Dit artikel kun je hier lezen.
Wetenschappelijk onderbouwd
Gelijk=Gelijk? bestaat al bijna 20 jaar. Om te zorgen dat het programma altijd actueel is, aansluit op de behoefte van onderwijsinstellingen en de laatste wetenschappelijke inzichten over wat werkt bij het tegengaan van discriminatie onder jongeren, wordt het programma regelmatig gemonitord. Door het projectteam en onafhankelijke onderzoekers (in opdracht van gemeenten, stadsdelen of onderwijsinstellingen).
In de ontwikkeling en actualisatie van het programma staan deze 5 wetenschappelijke theorieën centraal.
1. Peer education
Jonge rolmodellen fungeren dankzij hun gedeelde leefwereld met de klas als ijsbreker voor het lastige gesprek over vooroordelen en discriminatie.
2. Social norm theory
Omdat Gelijk = Gelijk? in groepsverband plaatsvindt en er een groepsgesprek op gang wordt gebracht door rolmodellen die het goede voorbeeld geven, zullen ook sociale normen in de groep verschuiven.
3. Inleving en empathie
Dankzij hun gedeelde leefwereld en door het delen van hun persoonlijke ervaringsverhaal over discriminatie, creëren de peer educators inleving en empathie bij de jongeren in de klas, wat een vermindering van stereotypen en vooroordelen tot gevolg kan hebben.
4. Extended contact theory
Het zien van een goede relatie, zoals bijvoorbeeld een vriendschap of samenwerking, tussen een persoon uit de ‘eigen groep’ en de ‘ander’ geeft een positieve sociale norm af. Binnen Gelijk=Gelijk? gaan peer educators met verschillende achtergronden samen in gesprek met de klas (intergroepscontact) waardoor vooroordelen tussen meerderheids- en minderheidsgroepsleden verminderd kunnen worden.
5. Secondary transfer theory
Binnen Gelijk = Gelijk? worden verschillende vormen van discriminatie besproken waardoor leerlingen overeenkomsten in het slachtofferschap van verschillende minderheidsgroepen kunnen inzien.
Gelijk=Gelijk? in de klas?
Het programma bestaat uit lesmateriaal en instructies voor een inleidende docentenles, gevolgd door drie gastlessen gegeven door peer educators. Gelijk=Gelijk? is geschikt voor het po (groep 6, 7, 8), vo (onderbouw vmbo, havo, vwo) en mbo (niveau 1 t/m 4). Wil jij Gelijk=Gelijk? in jouw gemeente of op jouw school inzetten? Neem dan contact op via onderstaand contactformulier.
"*" geeft vereiste velden aan
Gelijk=Gelijk?
Als peer educator aan de slag?
Ben jij tussen de 18 en 28 jaar en heb je interesse om jouw eigen ervaringsverhaal in te zetten om discriminatie tegen te gaan als peer educator? Solliciteer nu en word opgeleid tot rolmodel voor jongeren!
